به نقل از هیات تحریریه مجله بین‌المللی Journal of Holography Applications in Physics (JHAP) ، هولوگرافی یکی از ابزارهای قدرتمند محاسباتی در فیزیک امروز و یکی از مفاهیم مهم و کاربردی است که گرایش های مختلف فیزیک را به همدیگر و همچنین علوم مختلف را به فیزیک ارتباط می دهد. هولوگرافی به عنوان تصویرنگاری در فیزیک اپتیک و لیزر، پیش از این کاربردهای فراوانی در علوم مهندسی و پزشکی داشته است. از طرفی کاربردهای آن در فیزیک نظری شامل فیزیک ذرات بنیادی، فیزیک ماده چگال، فیزیک هسته ای، گرانش، کیان شناسی و نجوم هر روزه گسترده تر می شود. با این حال مجله ای تخصصی که همه این جنبه ها را پوشش دهد در جهان موجود نبوده است. مجله کاربرد های هولوگرافی در فیزیک با هدف تجمیع پژوهش های مرتبط با هولوگرافی در یک مکان به منظور پیشرفت هدفمند در این زمینه در سال 2021 میلادی توسط دانشکده فیزیک و حمایت معاونت پژوهشی دانشگاه دامغان تاسیس گردید، و در پاییز همان سال اولین شماره آن منتشر گردید.
در حال حاضر، اعضای هیات تحریریه این مجله فیزیکدان هایی سرشناس از کشورهای ایتالیا، یونان، ترکیه، چین، مکزیک، کانادا و ایران هستند. اعضای داخلی هیات تحریریه، علاوه بر دانشگاه دامغان از دانشگاه های کردستان، مازندران، تحصیلات تکمیلی زنجان، فردوسی مشهد و خوارزمی هستند. این مجله بین المللی، تنها مقالات به زبان انگلیسی را می پذیرد و پس از فرایند داوری تخصصی، در صورت پذیرش، منتشر می نماید. ارسال و چاپ مقاله و همچنین دریافت و مطالعه مقالات چاپ شده در این مجله کاملا رایگان است.
دکتر بهنام پورحسن عضو هیات علمی دانشکده فیزیک دانشگاه دامغان، عضو هیات تحریریه و مدیر مسئول مجله ابراز داشت: پس از یکسال از انتشار مجله کاربردهای هولوگرافی در فیزیک که به صورت فصلنامه منتشر می گردد، 24 مقاله در چهار جلد توسط پژوهشگرانی از امریکا، انگلستان، ژاپن، مکزیک، هند، آرژانتین، مراکش، عربستان، چین، برزیل، آلمان، ایتالیا، ترکیه و ایران و همچنین یک مقاله نامه مربوط به کنفرانس بین المللی هولوگرافی منتشر گردید. میانگین تعداد پذیرش مقاله در سالی که گذشت 55% و میانگین زمانی اخذ پذیرش پس از ارسال، 48 روز بوده است. تعدادی از اعضای هیات تحریریه و نویسندگان چهار جلد اول از میان پژوهشگران 1% و 2% برتر جهان هستند.
بنابر گزارش هیات تحریریه، پروفسور لئونارد ساسکیند، مدیر موسسه فیزیک نظری استنفورد و عضو آکادمی ملی علوم در ایالات متحده ی آمریکا، یکی از پیشگامان نظریه ریسمان و اصل هولوگرافی، در مقاله خود که در جلد اول مجله هولوگرافی منتشر گردید به فرمولبندی هولوگرافیک پدیده هایی مثل درهم تنیدگی، بی نظمی و پیچیدگی در فضای دو سیته پرداخته است. پروفسور برنارد کای از دانشگاه یورک انگلستان در همین جلد به توصیف هولوگرافیک انتروپی درهم تنیدگی پرداخته است. در هم تنیدگی یکی از موضوعات مهمی است که در مقالات دیگری از چهار جلد اول نیز به آن پرداخته شده است. در هم تنیدگی کوانتومی مربوط به همبستگی ذرات در فواصل دور از هم است که در تحقق کامپیوترهای کوانتومی نقش مهمی داشته است. با استفاده از در هم تنیدگی کوانتومی می توان اندازه‌گیری دقیقی از امواج گرانشی همچنین فهم بهتری نسبت به خصوصیات مواد عجیب داشت. ارتباطات امن کوانتومی، حسگرها و اندازه‌گیری‌های کوانتومی از موضوعات مرتبط با درهم تنیدگی است که توسط مرکز فناوری های کوانتمی ایران نیز مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. علاوه بر مقالات ذکر شده در شماره اول، مقالاتی از پژوهشگران ژاپنی، هندی و برزیلی در جلد های سوم و چهارم نیز مرتبط با این موضوع هستند.
ابررسانا ها موادی بسیار مهم در فناوری های امروز هستند و یکی از موارد دیگری هستند که می توانند از طریق هولوگرافی مورد مطالعه قرار گیرند. دکترکریستین نورث از موسسه فیزیک نظری و اخترفیزیک آلمان در یک مقاله مروری در چهارمین جلد این مجله به این موضوع پرداخته است.
سیاه چاله ها از اجزای مهم جهان هستند که تا کنون موسسات تحقیقاتی سراسر جهان هزینه های کلانی صرف شناخت آن ها کرده اند. در سال های اخیر تیم های مختلف تحقیقاتی موفق به ساخت اولین تصاویر از سیاه چاله ها از جمله سیاه چاله مرکز کهکشان راه شیری شده اند. با توجه به اینکه ورود به سیاه چاله و کسب اطلاعات مستقیم از درون آن غیر ممکن است، بهترین راه شناخت سیاه چاله ها هولوگرافی است. در این راستا مقالات مختلفی در هر چهار جلد این مجله به فیزیک سیاه چاله ها اختصاص یافته است.
جلد چهارم از مجله کاربردهای هولوگرافی در فیزیک (JHAP)، به یادبود استاد محمدرضا ستاره (عضو هیات تحریریه مجله و از دانشمندان مطرح در فیزیک نظری) که در تیر ماه امسال درگذشت، منتشر شد. در این شماره از مجله، پژوهشگرانی از کشور های آلمان، ایتالیا، ژاپن، برزیل، هند، ترکیه و ایران به ارائه آخرین دستاوردهای خود پرداختند. علاقه مندان برای مطالعه مقالات به لینک زیر مراجعه نمایند:
https://jhap.du.ac.ir/issue_64_65.html
مجله کاربردهای هولوگرافی در فیزیک (JHAP)، آماد پذیرش مقالات با کیفیت پژوهشگران در کلیه زمینه های مرتبط با هولوگرافی است (https://jhap.du.ac.ir).
