لئونارد ساسکیند، فیزیکدان برجسته دانشگاه استنفورد، در مقاله‌ای جدید که در مجله بین‌المللی کاربردهای هولوگرافی در فیزیک (JHAP) منتشر شده، به یکی از تناقض‌های کلیدی در توصیف فضا-زمان پایان داده است. این مجله علمی با سردبیری و صاحب‌امتیازی دانشگاه دامغان منتشر می‌شود.
ساسکیند در این مقاله به بررسی فضای موسوم به دوسیته (de Sitter) می‌پردازد؛ مدلی از جهان که برای توصیف گسترش کیهانی استفاده می‌شود. او نشان داده که میان دو رویکرد متفاوت در فیزیک – یعنی گرانش کلاسیک و توصیف هولوگرافیک – ناسازگاری‌هایی وجود دارد. در حالی‌که در توصیف هولوگرافی برخی محاسبات فقط باید عددهای واقعی باشند، در مدل کلاسیکی، همان محاسبات دارای بخش موهومی نیز هستند.
ساسکیند با تکیه بر دو ایده مهم، این تناقض را برطرف کرده است:
- جهت زمان در فضای دوسیته نقش یک تقارن بنیادی را دارد؛ یعنی برگشت‌پذیری زمان یک ویژگی طبیعی در این مدل است.
- وجود یک ناظر مجهز به ساعت کوانتومی برای تعریف زمان الزامی است؛ بدون چنین ناظری، نمی‌توان به‌درستی زمان و مکان را در این فضا تعریف کرد.
او از مفهومی به نام چارچوب مرجع کوانتومی (QRF) استفاده می‌کند؛ دیدگاهی که در آن ناظر نه‌تنها مشاهده‌گر، بلکه بخشی از خود جهان است. برخلاف برخی مدل‌های دیگر که ناظر می‌تواند بیرون از سیستم قرار داشته باشد، در فضای دوسیته همه چیز، از جمله ناظر و ابزارهایش، درون سیستم قرار دارند.
این یافته علمی می‌تواند گامی مهم در جهت درک بهتر پدیده‌هایی مانند سیاهچاله‌ها، انفجار بزرگ، و ساختار بنیادی فضا و زمان باشد. همچنین به تلاش‌ها برای تلفیق نظریه‌های نسبیت عام و مکانیک کوانتومی، دو ستون اصلی فیزیک مدرن، جان تازه‌ای می‌بخشد.
📖 برای مطالعه مقاله کامل:
🔗 مطالعه در سایت مجله JHAP
