×

گفت‌و‌گو با یکی از سرآمدان علمی دانشگاه دامغان

دکتر شفایی مقدم

عضو هیأت علمی دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه دامغان تاکید کرد: پژوهش‌های محض وکاربردی دانشگاهی، برای ایجاد ارتباط موثر با دیگر فضاهای علمی، باید به سمت انتشار در مجلات معتبر حرکت کنند تا زمینۀ تبادلات علمی و همکاری‌های بین‌المللی به بهترین نحو ممکن فراهم شود.

هادی شفایی‌‌مقدم در گفت ‌و‌ گو با روابط ‌عمومی دانشگاه با اشاره به سوابق تحصیلی‌‌اش  بیان کرد: سال 1380مدرک کارشناسی خود را در رشتۀ زمین‌شناسی از دانشگاه شهید باهنر کرمان دریافت کردم سپس با رتبه اول کنکور کارشناسی‌ ارشد، وارد دانشگاه شهید بهشتی شدم و مقطع دکتری را نیز در همین دانشگاه سپری کردم و بعد از دفاع، به عنوان عضو هیأت علمی، در دانشگاه دامغان مشغول به فعالیت شدم.

وی با اشاره به پیشینۀ کارهای پژوهشی خود‌ ادامه داد: از همان سال اولی که در مقطع کارشناسی‌ ارشد وارد دانشگاه شدم، فعالیت‌های پژوهشی خود را آغاز کردم. در آن مقطع قرار شد روی یک منطقه نزدیک شهر نائین که بقایایی از لیتوسفر اقیانوسی قدیمی با عمر حدود 100 میلیون سال قبل رخنمون داشت کار کنم که به نوعی آغاز فعالیت‌های پژوهشی من محسوب می‌شد. پس از آن نیز تاکنون، پژوهش‌های بسیاری را با همکاری دانشگاه‌‌های معتبر چند کشور دیگر انجام داده‌ام که بعضی از آنها نیز هم اکنون در حال انجام می‌باشند. علاوه بر پروژه‌های ثبت شده‌ای که انجام داده‌ام، چندین سال به عنوان پژوهشگر برتر دانشکده و در سال 1397 از طرف فدراسیون سرامدان علمی به عنوان سرآمد علمی معرفی شدم. 

شفایی‌مقدم در خصوص موضوعات پژوهش‌هایش بیان کرد: پژوهش‌هایی که تاکنون انجام داده‌ام بیشتر در حوزۀ زمین‌شناسی، سنگ‌شناسی و ژئوشیمی بوده است و سالیانی است وارد موضوع ژئوشیمی و سن‌‌سنجی ایزوتوپی شده‌ام و از این دو، برای پی بردن به مکانیزم‌هایی استفاده نماییم که موجب پیدایش توالی‌های سنگی خاص در نواحی مختلف ایران شده‌اند. ژئوشیمی ایزوتوپی و تعیین سن برای به پی بردن به منشأ بسیاری از کانسارهای ایران مخصوصا کانسارهایی که با سنگ‌های ماگمایی همراهند؛ مثل کانسارهای مس و طلا که در ایران رخنمون زیادی دارند- نیز کاربرد فراوانی دارند. با استفاده از ژئوشیمی و سن سنجی ایزوتوپی می‌توان ارزیابی اقتصادی از میزان و فراوانی کانی‌زایی برای کانی‌های باارزش اقتصادی داشته باشیم و لذا این قبیل پژوهش‌ها می‌تواند به پروژه‌هایی که کاربرد عملیاتی و اقتصادی دارد معطوف باشد.

وی با اشاره به مشکلات و موانعی که در مسیر انجام پژوهش‌ها وجود دارند، اظهار داشت: مانع اصلی در انجام پروژه‌ها، اعتبار و بودجه است. در دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی کشورهای پیشرفته، دانشجویان پس از اتمام تحصیل، چند سالی را به عنوان پژوهشگر می‌گذرانند و پیش از ورود به دانشگاه در مقام استادی، در زمینه‌های مورد مطالعه پیشرفت عالی می‌کنند اما متأسفانه در ایران، بودجه امور تحقیقاتی اندک است و این اتفاق نمی‌افتد. مشکل بعدی این است که ما پژوهشگاه و یا مراکز پژوهشی در بسیاری از دانشگاه‌ها به معنی واقعی نداریم و دانشجویان و محققان بودجه پژوهشی در اختیار ندارد تا بتوانند چند سالی بر روی پژوهش‌های خود کار کنند. بنابراین هم ایجاد شرایط محیطی برای این کار لازم است و هم اعتبار مالی کافی. موسساتی هم که در این زمینه فعال‌اند بسیار اندک‌اند و تعداد افراد کمی را می‌توانند حمایت کنند. مشکل بعدی، روابط دانشگاهی است که بشود از مجموعه دستگاه‌های مورد نیاز که در دانشگاه‌های ایران و یا دیگر کشورها وجود دارد استفاده کنیم. وجود قوانین دست و پاگیر نیز بر این مشکلات می‌افزایند.

هادی شفایی‌مقدم ضمن تأکید بر جایگاه خوب دانشگاه دامغان در زمینه‌های پژوهشی گفت: دانشگاه ما علی‌رغم اینکه دانشگاه کوچکی است اما از نظر علمی نسبت به خیلی از دانشگاه‌های بزرگ، لااقل در رشتۀ های علوم پایه، اگر از آنها جلوتر نباشد، عقب‌تر نیست.

وی در پایان تأکید کرد: توصیۀ من به دانشجویان این است که بیشتر به دنبال روابط علمی بین‌المللی باشند. به هر حال روابط علمی بین‌المللی باعث می‌شود که از محققین بین‌المللی، مطالب بسیاری آموخته شده واین آموزه‌های علمی می‌توانند به دانشجویان تحصیلات تکمیلی منتقل شده و بر غنای علمی دانشگاه و کشور بیافزایند. ساکن بودن در دانشگاه و بستن مرزهای علمی به روی خود، باعث خواهد شد مطالب جدیدی برای ارائه نداشته باشید. پژوهش‌های ما چه از نوع کاربردی باشد و چه از نوع محض، باید به صورت مقاله منتشر شود و  برای عرضه کردن نتیجه، باید به سمت مجلات شناخته‌شده‌ و معتبر حرکت کنیم زیرا بازتاب بیشتری در جوامع علمی دارد و به تبادلات علمی کمک شایانی خواهد کرد؛ ضمن اینکه به معرفی بیشتر دانشگاه نیز منجر خواهد شد.

هم اکنون دکتر شفایی‌مقدم طی یک فرصت مطالعاتی در مرکز تحقیقاتی GEOMAR Helmholtz کشور آلمان در حال پژوهش بر روی ماگماتیسم کمربند ارومیه-دختر است. این پژوهشگر پیشتر نیز در موسسه زمین‌شناسی و ژئوفیزیک آکادمی علوم چین، دانشگاه مکواری (استرالیا) و دانشگاه کانازاوا (ژاپن) پژوهش‌های مختلفی را انجام داده است. تاکنون ۵۱ مقاله توسط این محقق سرآمد در مجلات معتبر بین‌المللی منتشر شده است.

TOP